Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) araştırmacıları, Türkiye'nin su kaynaklarının kalitesini değerlendirmek için geliştirilen "EurAsian Fish Index" (EAFI 1.0) sistemine Türk Patent ve Marka Kurumundan (TÜRKPATENT) patent aldı. Bu önemli gelişme, ülkemizin su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir yönetimi için büyük önem taşıyor. Yıllar süren çalışma ve araştırmaların ürünü olan EAFI 1.0, çevresel koruma çabalarına önemli bir katkı sağlayacak. Sistemin geliştirilmesi, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi'ne uyum sağlama hedefiyle başlatılmış olup, kamu ve özel sektörün kullanımına sunulmuştur. Bu yenilikçi yaklaşım, ülkemizin biyolojik çeşitliliğinin korunmasına da destek sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Ayrıca, sistemin açık kaynak kodlu olması, herkesin erişimine açık olduğu anlamına gelmektedir.

EAFI 1.0: Su Kalitesinin Balıklarla Ölçülmesi

NEVÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Erdoğan Çiçek ve Doç. Dr. Sevil Sungur ile Hacıbektaş Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu'ndan Alper Görgün ve Orçun Bağra'nın 2017'den beri üzerinde çalıştıkları EAFI 1.0, bir su kütlesinde bulunan balık türleri ve sayılarına göre su kalitesini belirliyor. Sistem, 2014 yılından beri toplanan dijital verilerle besleniyor ve kullanıcı dostu bir arayüz sunuyor. Kullanıcılar, gözlemledikleri balık türlerini ve sayılarını sisteme girerek suyun kalitesi hakkında tahmini sonuçlar elde edebiliyor. Bu yöntem, su kirliliğinin tespit edilmesi ve ilgili kurumların uyarılması konusunda da önemli bir rol oynuyor. Örneğin, bir suda alabalıkların varlığı suyun yüksek kalitede olduğunu gösterirken, sadece sazangillerin bulunması su kalitesinin düşük olduğunu işaret edebilir. Bu basit ama etkili sistem, bilim insanları, kamu kurumları ve özel sektör tarafından kullanılabilir.

Türkiye'nin Zengin Biyoçeşitliliği ve EAFI 1.0

Türkiye, 431 tatlı su balığı türüyle oldukça zengin bir biyoçeşitliliğe sahip. Bunlardan 221'i endemik tür olup, sadece ülkemizde bulunuyor. Bu zenginlik, EAFI 1.0'ın geliştirilmesinde önemli bir faktör olmuştur. Sistem, Türkiye'ye özgü türleri de dikkate alarak daha doğru sonuçlar üretiyor. Geliştirilen indeks, ülkemizin su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi için bir dönüm noktası niteliğindedir. Sistemin diğer ülkelere uyarlanarak kullanılabilmesi de mümkün kılınmıştır. Bu sayede, dünya genelindeki su kaynaklarının korunmasına katkıda bulunulması hedeflenmektedir. Araştırmacılar, sistemin sürekli geliştirilmesi ve güncellenmesi için çalışmalarına devam etmektedirler.

Su Kaynaklarının Korunması İçin Bir Adım

EAFI 1.0, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması için önemli bir araçtır. Su kaynaklarının korunması ve kirlilikten arındırılması, gelecek nesiller için hayati önem taşımaktadır. Bu sistem, bu konuda önemli bir adım niteliğinde olup, su kaynaklarının daha etkin yönetilmesine katkı sağlayacaktır. Sistemin açık kaynak kodlu olması ve herkese açık olması, vatandaşların aktif olarak su kaynaklarının izlenmesine ve korunmasına katılmalarını sağlayacaktır. Bu sayede, Türkiye'nin su kaynaklarının geleceği için daha güvenli bir yol izlenmesi hedeflenmektedir. Araştırma ekibi, sistemin kullanımına dair eğitim ve destek sağlamaya devam edecektir.